ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಕಳೆದುಹೋದರೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು?
ಕಳೆದ ವಾರ ನನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರೊಬ್ಬರು ಅವರ ಹೆಂಡತಿಯ ಫೋನ್‌ನಿಂದ ನನಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುವ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೋ ತನ್ನ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಕಳೆದುಹೋಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಈಗ ಸ್ವಿಚ್ ಆಫ್ ಎಂದು ಬರುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೆದರಿದ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದರು. ಸೈಬರ್ ಕ್ರಿಮಿನಲ್‌ಗಳು ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಸಂಪರ್ಕಗಳು, ಡೇಟಾ, ಖಾಸಗಿ ಚಿತ್ರಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಅವರು ಮುಂದೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಅವರು ತನ್ನ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ತೆರೆದು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ನಡೆಸಬಹುದೇ ಎಂದು ಆತಂಕದಿಂದ ಕೇಳಿದರು. ನಂತರ ನಾನು ಅವರ ಆತಂಕವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ಹೇಗಾದರೂ ತಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಅನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಬಹುದೇ ಅಥವಾ ಅದನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆಯೇ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು ಬಯಸಿದರು. ನಾನು ಅವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಫೋನ್ ಅನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೇಗೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮರುಪಡೆಯುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದೆ, ಕೆಳಗೆ ಅದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದೇನೆ.
ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಗಳು ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ನಾವು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಊಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅದರಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಖಾಸಗಿ ಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಭಾಷಣೆಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿವರಗಳವರೆಗೆ ಅನೇಕ ಅಮೂಲ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯಿರುತ್ತದೆ, ಹಾಗಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಕಳೆದು ಹೋಗಿ ಬೇರೆಯವರ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಆ ಮಾಹಿತಿಯ ದುರುಪಯೋಗ ಯೋಚಿಸಲೂ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಡೇಟಾವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ನೀವು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು.
ಕದ್ದ ಅಥವಾ ಕಳೆದುಹೋದ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ಮತ್ತು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಇಲಾಖೆಯು ಸಂಚಾರ್ ಸಾಥಿ (sancharsaathi.gov.in) ಎಂಬ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ. ಅದಲ್ಲದೆ, ಬಳಸಿದ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಖರೀದಿಸುವ ಮೊದಲು ಅದು ಕದ್ದ ಫೋನ್ ಆಗಿದೆಯೇ ಎಂದು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಇದು ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಒಮ್ಮೆ ಈ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀವು ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಬ್ಲಾಕ್ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಅನ್ನು 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ನಂತರ ಆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಅನ್ನು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಯಾವುದೇ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇದು ಪೋಲೀಸರು ಫೋನ್ ಅನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಇದುವರಗೆ, ಸಂಚಾರ್ ಸಾಥಿಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸುಮಾರು 15 ಲಕ್ಷ ಕಳೆದುಹೋದ ಫೋನ್‌ಗಳನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅಂತಹ 8 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾದ ಫೋನ್‌ಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ.
ಫೋನ್ ಕಳೆದುಹೋದರೆ ಆಗುವ ದೊಡ್ಡ ಹಾನಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ನೀವು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಗಳು :-
- ಆಫ್‌ಲೈನ್ (ಕಂಪ್ಯೂಟರ್/ಪೆನ್ ಡ್ರೈವ್) ಅಥವಾ ಆನ್‌ಲೈನ್ (ಗೂಗಲ್ ಡ್ರೈವ್, ಡ್ರಾಪ್‌ಬಾಕ್ಸ್) ಶೇಖರಣಾ ಸಾಧನಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮ ಖಾಸಗಿ ಅಮೂಲ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಬ್ಯಾಕಪ್ ಮಾಡಿ.
- ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ (ಗ್ಯಾಲರಿ, ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಶಾಪಿಂಗ್ )ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಬಲವಾದ ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಫಿಂಗರ್‌ಪ್ರಿಂಟ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿಸಿ.
- ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ ಲಾಕ್ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿ.
- ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ ಫೋನ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ “Find my device” ಅಥವಾ ಆಪಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ “Find my iPhone” ಅನ್ನು ಮೊದಲೇ ಸ್ಥಾಪಿಸದಿದ್ದರೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಮತ್ತು ಲೊಕೇಶನ್ ಆನ್ ಮಾಡಿ.
- ನಿಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ಎರಡು ಅಥವಾ ಬಹು ಅಂಶದ ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಎನೆಬಲ್ ಮಾಡಿ.
- ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ನಲ್ಲಿ “ಸಿಮ್ ಲಾಕ್” ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವನ್ನು ಎನಬಲ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಸಿಮ್ ಕಾರ್ಡ್ ಪಿನ್ ಸೆಟ್ ಮಾಡಿ.
- ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್‌ನ IMEI ವಿವರಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ, ಅದು ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ಮತ್ತು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ನೀವು ದುಬಾರಿ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಫೋನ್ ವಿಮಾ ಪಾಲಿಸಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ.
ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಕಳೆದುಕೊಂಡರೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಕ್ರಮಗಳು :-
- ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ ಅನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಅಥವಾ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಪ್ಲೇ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಫೋನ್ ಅನ್ನು ಲಾಕ್ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಡೇಟಾವನ್ನು ಅಳಿಸಲು/ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಮರುಹೊಂದಿಸಲು Google/apple ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ “Find my device” ಅಥವಾ “Find my iPhone” ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವನ್ನು ಬಳಸಿ.
- ನಿಮ್ಮ ಮೊಬೈಲ್ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ, ಕಳ್ಳತನವನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು SIM ಅನ್ನು ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ತಿಳಿಸಿ.
- ಹತ್ತಿರದ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ, ನಿಮ್ಮ ಕಳೆದುಹೋದ ಫೋನ್ ಬಗ್ಗೆ ದೂರು ನೀಡಿ.
- ಸಂಚಾರ್ ಸಾಥಿ (www.sancharsaathi.gov.in) ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಕಳೆದುಹೋದ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ಮತ್ತು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿ.
- ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ, ಶಾಪಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಇಮೇಲ್‌ನಂತಹ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಖಾತೆಗಳ ಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್/ಪಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ.
- ಫೋನ್‌ನಿಂದ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ತಡೆಯಲು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲಾದ Google, ಡ್ರಾಪ್‌ಬಾಕ್ಸ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಲೌಡ್ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಅನ್‌ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಿ.
- ನಿಮ್ಮ ಕಳೆದುಹೋದ ಫೋನ್‌ಗಳ ಕುರಿತು ನಿಮ್ಮ ಕಚೇರಿ, ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ತಿಳಿಸಿ ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಬರುವ ಯಾವುದೇ ವಿನಂತಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸದಂತೆ ಎಚ್ಚರಿಸಿ.
- ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ ವಿಮಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಮತ್ತು ಕಳೆದುಹೋದ ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಗಾಗಿ ವಿಮೆ ಕ್ಲೈಮ್ ಅನ್ನು ಫೈಲ್ ಮಾಡಿ.
