ರಮೇಶ್, 26 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರು, ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ವೀಡಿಯೊ ಬ್ಲಾಗರ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ಅವರ ವೀಡಿಯೊ ಬ್ಲಾಗ್ಗಳ ಅಭಿಮಾನಿ ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಂಡ ಸೋಫಿಯಾ ಅವರಿಂದ ಬಂದ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಫ್ರೆಂಡ್ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಅವರು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸ್ನೇಹವು ನಿಯಮಿತ ಚಾಟಿಂಗ್ಗೆ ತಿರುಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಪ್ರೀತಿಗೆ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ದಿನ ರಮೇಶನನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಈ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಸೋಫಿಯಾ ಹೇಳಿದರು. ನಂತರ ರಮೇಶನಿಗೆ ಸೋಹಿಯಾ ಅವರಿಂದ ಒಂದು ಭಯದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಕರೆ ಬರುತ್ತದೆ, ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ಕಸ್ಟಮ್ಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ಒಂದು ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಮೌಲ್ಯದ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಕರೆಯನ್ನು ಕಸ್ಟಮ್ಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತಾರೆ. ರಮೇಶ್ ಕಸ್ಟಮ್ಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿ, ಸೋಫಿಯಾ ಅವರ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಬಿಡಲು 5 ಲಕ್ಷವನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಹಣವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರು. ನಂತರ ರಮೇಶನಿಗೆ ತಾನು ಕ್ಯಾಟ್ ಫಿಶಿಂಗ್ ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಮ್ಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿದ್ದೆನೆ ಹಾಗು ಸೋಫಿಯಾ ಮತ್ತು ಕಸ್ಟಮ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಇಬ್ಬರೂ ವಂಚಕರು ಎಂದು ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಕ್ಯಾಟ್ ಫಿಶಿಂಗ್ ಎನ್ನುವುದು ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ನೇಹ ಅಥವಾ ಪ್ರಣಯ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ಜನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಸುಳ್ಳು ಅಥವಾ ನಕಲಿ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ರಚಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ರಚಿಸಲು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಿಜ ವ್ಯಕಿಗಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿ, ಫೋಟೋಗಳು ಅಥವಾ ಬಲಿಪಶುವಿಗೆ ತಿಳಿದಿರುವರೊಬ್ಬರ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಪರಿಶೋಧಿಸಿದ ಕ್ಯಾಟ್ಫಿಶ್ ಎಂಬ 2010 ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರದಿಂದ ‘ಕ್ಯಾಟ್ಫಿಶ್’ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಟ್ಫಿಶ್ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಂಟಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ, ಕಡಿಮೆ ಸ್ವಾಭಿಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಬೇರೆಯವರ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ತಮ್ಮ ಬಲಿಪಶುಗಳ ಮೇಲೆ ಟ್ರೋಲ್ ಅಥವಾ ಕಿರುಕುಳ ಅಥವಾ ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಥವಾ ಸರಳವಾಗಿ ವಂಚನೆ ಮಾಡಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ.
ಕ್ಯಾಟ್ ಫಿಶಿಂಗ್ ವಂಚನೆಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನೀವು :-
- ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಅಪರಿಚಿತರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಿ ಮತ್ತು ಯಾವಾಗಲು ಸ್ವಲ್ಪ ಅನುಮಾನಾಸ್ಪದವಾಗಿರುವುದು ಒಳ್ಳೇದು.
- ಅವರ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಅನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸದೆ ಅಪರಿಚಿತರ ಸ್ನೇಹಿತರ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಸ್ವೀಕರಿಸಬೇಡಿ, ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಹೊಸದಾಗಿ ರಚಿಸಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಲಾಕ್ ಆಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಸ್ನೇಹಿತರು ಅಥವಾ ಅನುಯಾಯಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅದು ವಂಚನೆಯಾಗಿರಬಹುದು.
- ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಅಪರಿಚಿತರಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಅಶ್ಲೀಲ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವಾಗ ಯಾವಾಗಲೂ ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಿ.
- ಅವರು ಸಂಬಂಧವನ್ನು ರಚಿಸಲು ಹೆಚ್ಚು ಆತುರ ತೋರಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಅದನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮುಂದುವರಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಅವರು ಹತಾಶರಾಗಿ ವರ್ತಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಅವರ ಕಥೆಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯಾಗದಿದ್ದರೆ, ಅದು ವಂಚನೆಯಾಗಿರಬಹುದು.
- ನಿಮ್ಮ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಅನ್ನು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಇರಿಸಿ ಅಥವಾ ಲಾಕ್ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗಾಗಿ ಮಾತ್ರ ತೆರೆಯಿರಿ.
- ನೀವು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆನ್ಲೈನ್ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆ, ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಯಾರನ್ನಾದರೂ ಕರೆದುಕ್ಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿ ಮಾಡಿ.
- ಅವರು ನಿಮಗೆ ಹಣ ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ಖಾಸಗಿ ಚಿತ್ರಗಳು ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ ಅಥವಾ ಈ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಖಾಸಗಿಯಾಗಿಡಲು ಕೇಳಿದರೆ, ಅದು ವಂಚನೆಯಾಗಿರಬಹುದು.
ನೀವು ಕ್ಯಾಟ್ ಫಿಶಿಂಗ್ ವಂಚನೆಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿದ್ದರೆ: –
ತಕ್ಷಣವೇ 1930 ಸೈಬರ್ ಸಹಾಯವಾಣಿಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ cybercrime.gov.in ವೆಬ್ಸೈಟ್ನಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಹತ್ತಿರದ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯಲ್ಲಿ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಿ. ವಂಚಕರೊಂದಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಮತ್ತು ಬ್ಲಾಕ್ ಮಾಡಿ, ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ನೈಜ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳನ್ನು ಪುರಾವೆಗಾಗಿ ಉಳಿಸಿ. ವಂಚಕನ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಅಥವಾ ಬಳಕೆದಾರರ ಐಡಿ ಕುರಿತು ಸಂಬಂಧಿತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಿ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಆ ಪ್ರೊಫೈಲ್/ಯೂಸರ್ ಅನ್ನು ಲಾಕ್ ಮಾಡಬಹುದು. ನೀವು ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಪೊಲೀಸರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಖಾತೆಯನ್ನು ಫ್ರೀಜ್ ಮಾಡಿ.
ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಪರಿಹಾರಗಳು (ಭಾರತ):-
ನೀವು ಸಮೀಪದ ಸೈಬರ್ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಳೆಗಿನ ಸೆಕ್ಷನ್ ಅಡಿ ದೂರು ದಾಖಲಿಸಿ:
- ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆಯ (IPC) ಸೆಕ್ಷನ್ 354 ಎ ನಿಂದ ಡಿ (ಆನ್ಲೈನ್ ನಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳು), ಸೆಕ್ಷನ್ 378(ಕಳ್ಳತನ), ಸೆಕ್ಷನ್ 424 (ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವುದು), ಸೆಕ್ಷನ್ 441 (ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಅತಿಕ್ರಮಣ), ಸೆಕ್ಷನ್ 499 (ಮಾನಹಾನಿ), ಸೆಕ್ಷನ್ 500 (ಅಪಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಶಿಕ್ಷೆ ), ಸೆಕ್ಷನ್ 503(ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುವ ಬೆದರಿಕೆಗಳು), ಸೆಕ್ಷನ್ 507(ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಬೆದರಿಕೆ), ಸೆಕ್ಷನ್ 509(ಖಾಸಗಿತನ ಮತ್ತು ನಮ್ರತೆಗೆ ಅವಮಾನ).
- ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಾಯಿದೆ 2000/08 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 43 (ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸಿಸ್ಟಮ್, ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಹಾನಿಗಾಗಿ ದಂಡ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರ), ಸೆಕ್ಷನ್ 66 (ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ – ಡೇಟಾ ಕಳ್ಳತನ, ಸಿಸ್ಟಮ್ಗೆ ವೈರಸ್ ಹರಡುವುದು, ಡೇಟಾವನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವುದು, ಹ್ಯಾಕ್ ಮಾಡುವುದು ಅಥವಾ ಅಧಿಕೃತ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅಥವಾ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ), ಸೆಕ್ಷನ್ 66C (ಗುರುತಿನ ಕಳ್ಳತನಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಗುರುತಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಮೋಸದಿಂದ ಅಥವಾ ಅಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಬಳಸುವವರಿಗೆ ದಂಡ), ಸೆಕ್ಷನ್ 66D (ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸೋಗು ಹಾಕುವ ವಂಚನೆಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ), ವಿಭಾಗ 67(ಅಶ್ಲೀಲ ವಿಷಯದ ಪ್ರಕಟಣೆ ಅಥವಾ ವಿತರಣೆಗೆ ದಂಡ), ಮತ್ತು ಸೆಕ್ಷನ್ 67A (ಪ್ರಕಟಣೆ, ಪ್ರಸರಣ, ಅಥವಾ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸುಸ್ಪಷ್ಟ ವಿಷಯದ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುವುದು).
- ಅನೈತಿಕ ಸಂಚಾರ ತಡೆ ಕಾಯಿದೆ, 1956 ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕ ಅಪರಾಧಗಳಿಂದ ಮಕ್ಕಳ ಸಂರಕ್ಷಣಾ (pocso-ಪೋಕ್ಸೋ), 2012 ಕಾಯ್ದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಿತ ಸೆಕ್ಷನ್ ಗಳು.